LAPORAN LAWATAN AKADEMIK:
(AGENSI NUKLEAR MALAYSIA)
TARIKH : 10 SEPTEMBER 2014
MASA : 9.00 PAGI - 3.30 PETANG
TEMPAT : AGENSI NUKLEAR MALAYSIA, BANGI 43000 KAJANG, SELANGOR.
BILANGAN PESERTA : 17 ORANG GURU PELATIH PISMP SAINS JAN 2011 DAN DUA ORANG PENSYARAH.
1.0
Pendahuluan
Pada
10 September 2014 telah diadakan lawatan akademik ke Agensi Nuklear Malaysia di
Bangi, Selangor. Lawatan ini disertai oleh 17 guru pelatih PISMP Sains Januari
2011 dan 2 orang pensyarah pengiring. Kami tiba di ANM pada pukul 9.45 pagi dan
disambut oleh En. Halim Ali iaitu pegawai dari Bahagian Komunikasi Korporat.
Industri
Kuasa Nuklear telah mengumpul pengalaman sejak 60 tahun yang lalu. Pengalaman
luas, rekod keselamatan, kajian dan perkembangan positif negara-negara yang
menggunakan tenaga nuklear, telah meyakinkan Malaysia untuk menjadikan ia
sebagai sumber tenaga alternatif negara. Oleh itu, Agensi Nuklear Malaysia
(ANM) berperanan untuk menguruskan tenaga alternatif ini. Antara peranan utama
ANM ialah menjalankan penyelidikan dan pembangunan (R&D), khidmat dan
latihan dalam bidang teknologi nuklear bagi pembangunan negara. Selain itu, ANM
juga menggalakkan penggunaan, pemindahan dan pengkomersilan teknologi nuklear.
2.0 Tentatif / perjalanan program
10.00 pagi Taklimat
dan Tayangan Video Korporat
11.00 pagi Lawatan
ke Reaktor Triga Puspati
12.30 t/hari Rehat
2.30 petang Lawatan
ke Makmal SSDL
4.00 petang Tamat
2.1
Taklimat dan Tayangan Video
Korporat
Rombongan
kami tiba di Agensi Nuklear Malaysia pada pukul 9.30 pagi iaitu lewat setengah
jam daripada yang dijangkakan. Kedatangan kami telah diiringi oleh Cik Hasfazilah
binti Hassan selaku Pengurus Unit Komunikasi Korporat. Beliau kemudian membawa
kami ke Dewan Utama di aras 1 Bangunan Utama Agensi Nuklear Malaysia. Selepas
beliau memberikan ucapan bagi mengalukan kedatangan kami di sana, kami telah
diberikan taklimat ringkas mengenai sejarah dan latar belakang Agensi Nuklear
Malaysia. Taklimat yang telah disampaikan oleh beliau juga menyentuh mengenai
carta organisasi, fungsi agensi ini serta tenaga nuklear di Malaysia secara
menyeluruh. Taklimat ini diadakan bertujuan untuk memberi pengetahuan dan
pendedahan kepada kami mengenai kepentingan dan kegunaan tenaga nuklear dalam
kehidupan seharian kita. Selain itu, kami juga dinasihatkan supaya berhati-hati
dan mengikuti segala peraturan yang telah ditetapkan sepanjang berada di makmal
dan loji reaktor bagi mengelakkan kecederaan atau kemalangan berlaku. Syukur
Alhamdulillah, kerana pihak Agensi Nuklear Malaysia begitu prihatin terhadap
kesedaran orang ramai mengenai penggunaan tenaga nuklear dalam kehidupan
seharian terutama dalam kalangan guru pelatih yang akan mendidik generasi muda
akan datang.
Sesi Tayangan Video Korporat. Guru pelatih menonton
tayangan
video korporat mengenai Agensi Nuklear Malaysia
Sebelum
mengakhiri taklimat, pihak agensi telah menayangkan video korporat kepada kami
bagi memperkenalkan organisasi yang
menjadi tulang belakang bagi Agensi Nuklear Malaysia. Seperti yang kita sedia
maklum, Agensi Nuklear Malaysia merupakan agensi yang bernaung di bawah
Kementerian Sains, Teknologi dan Inovasi (MOSTI). Agensi Nuklear Malaysia
merupakan satu-satunya agensi yang memainkan
peranan yang penting dalam menghasilkan penyelidikan yang berkualiti dan
penyelidikan yang berkualiti untuk penerokaan teknologi baru dalam skala yang
besar untuk aplikasi teknologi nuklear. Kemampuan tersebut dicapai menerusi
latihan dan disiplin tenaga kerja, infrastruktur, kejuruteraan selain penyediaan makmal
penyelidikan yang moden.
1.1
Lawatan ke Reaktor Triga
Puspati (RTP)
Kami
memenuhi sesi lawatan ini dengan melawat ke Reaktor Triga Puspati yang telah
disambut oleh En. Rizuan dan lawatan ke sekitar loji ini mengambil masa selama
lebih kurang satu jam. Pada permulaan sesi ini, beliau telah memperkenalkan kami
mengenai langkah keselamatan yang diambil sebelum, semasa dan selepas keluar
dari reaktor. Beliau menerangkan
mengenai beberapa peralatan yang digunakan untuk menyukat kadar radiasi
persekitaran seperti pen dosimeter dan sebagainya. Beliau juga telah
menyampaikan input-input mengenai sejarah dan kronologi penubuhan Reaktor Triga
Puspati di Malaysia. TRIGA merupakan singkatan kepada Training, Research,
Isotope Production, and General Atomic. Reaktor Triga Puspati (RTP) mula digunakan pada tahun 1982. Seperti
reaktor TRIGA lain, ia cuma digunakan untuk penyelidikan dan pembangunan
(R&D), latihan dan pendidikan.Sepenjang lawatan di sekitar kawasan reaktor,
Encik Rizuan yang merupakan pegawai penyelidikan
di reaktor tersebut memperkenalkan kami dengan lebih dekat mengenai reaktor
ini.RTP adalah reaktor jenis kolam , di mana teras reaktor terletak di bahagian
bawah tangki aluminium yang berketinggian 7 meter dan dikelilingi oleh perisai
biologi diperbuat daripada konkrit berketumpatan tinggi . Reaktor ini
menggunakan unsur-unsur bahan api pepejal di mana moderator zirconium - hidrida
iaitu homogen digabungkan dengan uranium yang diperkaya. Air yang dinyah
mineral dan neutron moderator kedua-duanya bertindak sebagai penyejuk manakala
grafit bertindak sebagai reflektor.
Sebagai
langkah keselamatan, kami diminta memakai jubah makmal dan memakai kasut yang
bertutup penuh. Pada masa yang sama, kami juga tidak dibenarkan untuk mengambil
gambar semasa berada di dalam kawasan reaktor. Walaupun kami sedikit teruja
untuk mengambil foto-foto di dalam kawasan reaktor, namun begitu, kami akur
demi keselamatan bersama. Selepas sesi lawatan, pegawai bertugas menjalankan sesi
soal jawab antara guru-guru pelatih dan Encik Rizuan. Perbincangan yang
berlansung aktif ini berjalan dengan lancar dan sesi soal jawab meningkatkan
kefahaman guru pelatih mengenai sistem dan fungsi reaktor ini. Hal ini
menunjukkan guru-guru pelatih fokus dan tertarik dengan isu yang telah
disampaikan oleh pegawai bertugas. Sesungguhnya, banyak input berguna dapat
kami perolehi pada sesi lawatan kali ini. Memandangkan tenaga nuklear merupakan
sesuatu yang bukan asing lagi di negara kita, namun begitu pendedahan secara
terus sebegini bukan mudah untuk diperoleh di mana-mana tempat lain di luar
sana. Ternyata, peluang melawat ke Reaktor Triga Puspati ini merupakan peluang
emas buat yang julung kalinya malah mungkin yang terakhir buat kami
memandangkan kawasan ini tidak dibuka kepada individu yang tidak berkenaan
dengan Agensi Nuklear Malaysia.
Pegawai bertugas memberi penerangan mengenai rod yang digunakan dalam
penghasilan
tenaga nuklear di Triga PUSPATI sebelum lawatan ke loji bermula.
Lawatan ke Makmal SSDL
Tepat
pada pukul 2.15 petang, lawatan diteruskan lagi ke satu lagi bahagian yang
terdapat di Agensi Nuklear Malaysia iaitu Makmal Dosimetri Standard Sekunder
(SSDL). SSDL atau Secondary Standard Dosimetry Laboratory, merupakan
satu-satunya yang wujud di Malaysia sejak tahun 1980.Makmal ini telah diiktiraf
sebagai makmal kebangsaan serta berjaya menepati piawai ISU/IEC17025 dan ISO
9001:2000.Penerangan semasa lawatan ke SSDL telah disampaikan oleh En.Haimizanyang
merupakan penolong pegawai di bahagian tersebut.
SSDL
telah menyediakan tiga perkhidmatan utama iaitu personal dosimeter, calibration survey meter dan high dose industrial dosimeter.Personal dosimeter yang menyerupai
bentuk kad matrik wajib dipakai oleh pekerja sinaran seperti pegawai x-ray dan
yang bekerja kilang-kilang yang terdedah kepada sumber sinaran.Calibration survey meterdigunakan untuk
memperoleh bacaan sinaran yang terdapat di sekeliling dalam masa yang cepat.
Manakala high dose industrial dosimeterpula,
digunakan dalam industri import dan eksport makanan di Malaysia. Sebagai
contoh, buah pisang yang dieksport ke luar negara akan disinarkan dengan satu dose yang dapat mengelakkan buah pisang
tersebut masak terlalu awal serta cepat busuk. Dose ini tidak berbahaya kepada manusia dan tidak mengubah sifat
semula jadi makanan yang dieksport.
SSDL
memainkan peranan penting dalam membantu hospital, industri dan NDT dalam
mengawal produk yang dihasilkan di samping sebagai langkah menjaga keselamatan
para pekerja dalam sektor tersebut.Oleh itu, penggunaan dosimeter yang
merupakan sebahagian daripada perkembangan teknologi perlu diberikan pendedahan
sewajarnya kepada umum melalui medium yang sesuai. Antara dosimeter yang
digunakan ialah lencana filem dan dosimeter pendar kilau terma (TLD) iaitu
lencana TLD dan cincin TLD. Kedua-dua sistem ini digunakan bagi penilaian
seluruh badan dan pemantauan kawasan.
Seterusnya kami dibawa ke Bahagian
Quality Control In Diagnostic Radiology iaitu yang berkait rapat dengan
Perubatan Fizik. Pegawai yang bertugas memberikan penerangan kepada kami ialah
Cik Hayati. Kami diberikan penerangan tetang alat alat dalam bidang perubatan
yang menggunakan tenaga nuklear seperti X-ray, Mammography dan Fluoroscopy
termasuk C-arm dan Angiography.
Penerangan di
dalam Makmal TDL
Penerangan untuk
proses dosimeter menggunakan
kaedah lama seakan-akan mencuci filem
Produk SSDL
iaitu personal dosimeter
Selepas berakhirnya sesi
terakhir bagi aktiviti yang telah dijalankan oleh pihak Agensi Nuklear Malaysia
kepada para guru pelatih, maka kami menamatkan sesi lawatan tersebut pada jam
4.00 petang. Sebelum itu, kami telah menyampaikan cendera mata dari IPG kepada
wakil dari Agensi Nuklear Malaysia.Sebagai tanda kenang-kenangan, kami telah
mengabadikan foto kenangan bersama pihak Agensi Nuklear Malaysia sebelum
bersurai.Selepas sesi tersebut tamat, kami pulang ke kampus dengan menaiki bas
IPG dan kepulangan yang membawa seribu satu pengertian dan input berguna kepada
rakan guru pelatih dalam memahami tajuk ‘Radiasi’ dengan lebih mendalam.
Seterusnya, segala bahan yang didokumentasikan sepanjang lawatan dilakukan
diterjemahkan ke dalam bentuk laporan dokumentasi bagi tujuan penambahbaikan
bagi program seterusnya dan dijadikan sebagai bahan rujukan bagi guru pelatih masa
akandatang Sepanjang lawatan ini,
banyak ilmu dan maklumat baru tentang tenaga nuklear yang telah kami peroleh.
Banyak manfaat yang telah kita peroleh hasil daripada perkembangan tenaga ini
khususnya dalam bidang perubatan dan dalam kehidupan harian kita sendiri.
Semoga segala maklumat yang telah kami peroleh ini dapat kami aplikasikan kepada
murid-murid yang berada di sekolah kelak.
Warga IPG Kampus
Perempuan Melayu bergambar kenangan
dengan pengurus Unit Komunikasi Korporat
dari Agensi Nuklear Malaysia iaitu Cik Hasfa
Assalamualaikum. Terima kasih atas perkongsian ini. Saya minta izin untuk mengambil input dan pengalaman yang awak kongsikan ini. Semoga awak berjaya selalu. Terima kasih :)
ReplyDeleteassalamualaikum, terima kasih atas imlu dan perkongsian yang telah awak kongsikan di atas. izinkan saya untuk mengambil input yg telah awak kongsikan ini. :)
ReplyDelete*ilmu
Delete